Στις 21 Δεκεμβρίου 2022 στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής έγινε από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας η απονομή του Βραβείου Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας 2022 στον καθηγητή του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ Λάμπρο Λιάβα.
Το Βραβείο αυτό έχει θεσπίσει το Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας (ΙΤΕ) εις μνήμην των καθηγητών Βασίλη Ξανθόπουλου και Στέφανου Πνευματικού, που υπήρξαν λαμπροί επιστήμονες με διεθνή αναγνώριση και δολοφονήθηκαν το 1990 την ώρα που δίδασκαν ένα μεταπτυχιακό σεμινάριο.
Φέτος συμπληρώνονται τριάντα δύο χρόνια από τη θέσπιση του Βραβείου, το οποίο είναι ο μοναδικός θεσμός στην Ελλάδα που επιβραβεύει κάθε χρόνο την αριστεία και την αφοσίωση ακαδημαϊκών δασκάλων στην Πανεπιστημιακή Διδασκαλία.
Η επιλογή του βραβευόμενου γίνεται από επιτροπή διακεκριμένων καθηγητών που αντιπροσωπεύουν όλες τις κύριες γνωστικές περιοχές της Επιστήμης. Ο κάθε βραβευόμενος, μετά την επιλογή του, γίνεται αυτόματα και μέλος της Επιτροπής.
Στην τελετή απονομής το έργο του καθηγητή Λάμπρου Λιάβα παρουσίασε η πρόεδρος της Επιτροπής του Βραβείου καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Μαρία Ευθυμίου, ενώ ο τιμώμενος εκφώνησε λόγο με τίτλο «Μουσικήν ποίει και εργάζου!..»
«Θεωρώ –είπε στην ομιλία του ο καθ. Λιάβας- ότι το Βραβείο αυτό δεν αναφέρεται μόνο στα 40 χρόνια της επιστημονικής μου διαδρομής και στα 30 χρόνια της θητείας μου στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Είναι παράλληλα μια αναγνώριση για το συνολικό έργο, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, που επιτελείται απ’ όλους τους συναδέλφους στον Τομέα της Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών, στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Και ειδικότερα για τα γνωστικά αντικείμενα τα σχετικά με την ελληνική μουσική παράδοση, στη θεωρία και την πράξη: δημοτικό τραγούδι, αστική λαϊκή μουσική, ελληνικά λαϊκά μουσικά όργανα, μουσικά σύνολα, εθνομουσικολογική έρευνα, οργάνωση μουσικών αρχείων, μουσική πολιτιστική διαχείριση. […] Το καθήκον το δικό μας ως ερευνητών και δασκάλων είναι να επιχειρήσουμε να καταγράψουμε, να συγκεντρώσουμε, να τεκμηριώσουμε με επιστημονικό τρόπο και –στη συνέχεια- να διαχειριστούμε, σε πολλαπλά επίπεδα, την κοινοποίηση όλου αυτού του πρωτογενούς υλικού, προτείνοντας τους κώδικες για μια σύγχρονη και δημιουργική προσέγγισή του.
«Μουσικήν ποίει και εργάζου!», όπως επιτάσσει στον Σωκράτη ένα επίμονο όνειρο στον «Φαίδρο» του Πλάτωνα. Και, ας μην ξεχνάμε ότι ο όρος «Μουσική» (που από τα ελληνικά πέρασε στις περισσότερες κύριες γλώσσες του κόσμου) προέρχεται από τη δωρική ρίζα «μω» που σημαίνει «ερευνώ, ζητώ να μάθω». Η Έρευνα και η Παιδεία είναι συνώνυμα με τη Μουσική, ενώ από την ίδια ρίζα πηγάζουν και το «μυστήριο» και ο «μύστης» και βέβαια η «μύηση»!»
